ॐ आनंदमयि चैतन्यमयि सत्यमयि परमे

पूर्णयोगाचे अधिष्ठान – ०१

पूर्णयोगाचे अधिष्ठान – ०१

प्रास्ताविक

“जीवन आणि त्याच्या अग्निपरीक्षा यांना शांत, अविचल मनाने, धीराने आणि ईश्वरी शक्तीवरील संपूर्ण विश्वासाने सामोरे जाता येणे हा पूर्णयोगाच्या साधनेचा पहिला धडा आहे,” हा विचार आपण काल जाणून घेतला. पूर्णयोगाची साधना करायची असेल तर, राग, लोभादी विकारांपासून, तसेच निराशा, मिथ्यत्व इत्यादी गोष्टींपासून साधकाने स्वतःची सुटका करून घेणे अपेक्षित असते.

पूर्णयोगाच्या साधनेमध्ये एका बाजूने उपरोक्त गोष्टींना नकार देणे अपेक्षित असते, तर दुसऱ्या बाजूने काही गुणांचा अंगीकार करणे तितकेच आवश्यक असते. अभीप्सा, श्रद्धा, सहनशीलता, प्रयत्नसातत्य किंवा चिकाटी, प्रामाणिकपणा, व्यापकता, समत्व, खुलेपणा, समर्पण यांसारख्या गोष्टी म्हणजे पूर्णयोगातील परवलीचे शब्द आहेत. आपल्याला हे सर्वच शब्द ऐकून, वाचून माहीत असतात खरे; पण त्या शब्दांचा आवाका किती मोठा आहे, त्या एकेका शब्दामध्ये केवढा गहन अर्थ सामावलेला आहे, याची आपल्याला क्वचितच जाण असते.

श्रीअरविंदांनी साधकांना वेळोवेळी लिहिलेल्या पत्रोत्तरांच्या माध्यमातून त्या शब्दांचा, किंबहुना पूर्णयोगातील या संज्ञांचा गर्भितार्थ अलगदपणे आपल्या हाती येतो. तो अर्थ आपल्यापर्यंत नेमकेपणाने पोहोचविण्यासाठी ‘अभीप्सा मासिका‌’तर्फे उद्यापासून एक नवीन मालिका सुरू करत आहोत. ‘पूर्णयोगाचे अधिष्ठान‌’ असणारे हे सारे गुण कमीअधिक प्रमाणात अंगीकारण्याचा प्रयत्न एक साधक म्हणून आपण करू शकलो तर त्या आधारावर पूर्णयोगाची भलीमोठी इमारत उभारता येणे शक्य होईल.

वाचक नेहमीप्रमाणेच ‘पूर्णयोगाचे अधिष्ठान‌’ या मालिकेचे स्वागत करतील अशी आशा आहे.

धन्यवाद!

संपादक,
‘अभीप्सा’ मराठी मासिक

श्रीअरविंद

श्री अरविंद यांची विपुल ग्रंथसंपदा उपलब्ध आहे. ती प्रामुख्याने इंग्रजी व बंगाली भाषेत आहे, त्याचा मराठी अनुवाद येथे करण्यात आला आहे.

Recent Posts

पूर्णयोगाचे अधिष्ठान – ३९

पूर्णयोगाचे अधिष्ठान – ३९ (पूर्वार्ध) श्रद्धा ही कोणत्या अनुभवावर (किंवा प्रचितीवर) अवलंबून नसते. ती अनुभवाच्या…

4 hours ago

पूर्णयोगाचे अधिष्ठान – ३८

पूर्णयोगाचे अधिष्ठान – ३८ (श्रीअरविंद लिखित पत्रामधून...) अंधश्रद्धा‌ या शब्दाला वास्तविक तसा काहीच अर्थ नाही.…

1 day ago

पूर्णयोगाचे अधिष्ठान – ३७

पूर्णयोगाचे अधिष्ठान – ३७ श्रद्धा ही ज्ञानानंतर नव्हे तर, त्या आधीपासूनच अस्तित्वात असणारी गोष्ट आहे.…

2 days ago

पूर्णयोगाचे अधिष्ठान – ३६

पूर्णयोगाचे अधिष्ठान – ३६ जेथे चांगल्या इच्छा असतात तेथे वाईट इच्छा देखील येणार. पूर्णयोगामध्ये संकल्प…

3 days ago

पूर्णयोगाचे अधिष्ठान – ३५

पूर्णयोगाचे अधिष्ठान – ३५ (एका साधकाला लिहिलेल्या पत्रामधून...) तुम्ही जे काही करत आहात त्यामध्ये, म्हणजे…

4 days ago

पूर्णयोगाचे अधिष्ठान – ३४

पूर्णयोगाचे अधिष्ठान – ३४ अभीप्सेच्या उत्कटतेमुळे अनुभूतीमध्ये सघनता निर्माण होते आणि वारंवार आलेल्या सघन अनुभूतीमुळे…

5 days ago