साधना, योग आणि रूपांतरण – १८२
आपल्या समग्र अस्तित्वाने सर्वथा आणि त्याच्या सर्व घटकांसहित, ‘दिव्य ब्रह्मा’च्या (Divine Reality) समग्र चेतनेमध्ये प्रविष्ट होणे आणि आपल्या वर्तमान अज्ञानमय आणि मर्यादित प्रकृतीचे दिव्य प्रकृतीमध्ये परिवर्तन घडविणे, हीच आपल्या अस्तित्वाची संपूर्ण परिपूर्ती आहे आणि हाच ‘पूर्णयोग’ आहे. तत्त्वत: आपण जे आहोत आणि आपल्या जीवात्म्यामध्ये जे ‘दिव्य ब्रह्म’ आहे त्याचे, आपण साधन व्हावे आणि त्याचे आविष्करण करावे म्हणून हे परिवर्तन आवश्यक असते.
विचारी मनाच्या मार्गाने किंवा हृदयाच्या मार्गाने किंवा कर्मामधील इच्छेच्या मार्गाने किंवा मानसिक प्रकृति-द्रव्याच्या परिवर्तनाद्वारे त्या दिव्यत्वामध्ये प्रविष्ट होणे किंवा देहांतर्गत असलेली प्राण-शक्ती मुक्त करणे, हे पुरेसे नाही; एवढेच पुरेसे नाही. या साऱ्या गोष्टी एकत्रितपणे करून ते परिवर्तन घडविले पाहिजे. आणि खुद्द आपल्या इंद्रियांमधील तसेच शारीर-चेतनेमधील, अगदी जडभौतिक अचेतनापर्यंतच्या परिवर्तनाद्वारे, सर्वकाही त्या ‘ईश्वरा’विषयी सजग आणि त्या ‘ईश्वरा’समवेत दीप्तिमान झालेच पाहिजे.
‘ईश्वरा’शी ऐक्य पावणे, ‘ईश्वरा’मध्ये आणि ‘ईश्वरा’सोबत जगणे, ‘ईश्वरा’च्या प्रकृतीशी एकत्व पावणे, हे आपल्या योगाचे उद्दिष्ट असले पाहिजे.
– श्रीअरविंद (CWSA 12 : 356-357)
- साधना, योग आणि रूपांतरण – २२६ - January 18, 2025
- साधना, योग आणि रूपांतरण – २१९ - January 11, 2025
- साधना, योग आणि रूपांतरण – २१८ - January 10, 2025
