तुम्हाला तुमच्या कनिष्ठ पातळीवर घसरण्यास प्रोत्साहन देणारा, त्याच्यासोबत तुम्हीही मूर्खपणाच्या गोष्टी कराव्यात म्हणून प्रोत्साहन देणारा किंवा त्याच्या सोबत चुकीच्या मार्गाचा अवलंब करण्यास प्रोत्साहन देणारा किंवा तुम्ही ज्या हीन गोष्टी करत आहात त्याचे कौतुक करणारा असा कोणी ‘मित्र’ असू शकत नाही; हे अगदी स्पष्ट आहे. आणि तरीसुद्धा, कनिष्ठ पातळीवर उतरल्यावर देखील ज्यांच्यासोबत असताना अस्वस्थता (चुकल्या-चुकल्या सारखे) जाणवत नाही अशांबरोबरच सहसा तुम्ही मैत्री करता. शाळेत जाण्याऐवजी इकडेतिकडे भटकणे, बागांमध्ये जाऊन फळे चोरणे, शिक्षकांची टिंगलटवाळी करणे आणि यासारख्या साऱ्या गोष्टी करणे, अशा तऱ्हेच्या मूर्खपणाच्या गोष्टी करत असताना जी व्यक्ती आपल्याला प्रोत्साहन देत असते तिलाच व्यक्ती आपला खास मित्र समजते. ते तुमचे खरे मित्र नसतात. पण असे असूनसुद्धा ते खूप सोयीस्कर मित्र असतात कारण तुम्ही काही चुकीचे वागत आहात याची जाणीव ते तुम्हाला करून देत नाहीत; मी अशा माणसांना मित्र म्हणत नाही; खरे तर ते तुमचे शत्रूच असतात. एखादा मित्र मात्र तुम्हाला येऊन सांगतो, ”हे बघ, इतस्ततः भटकण्यापेक्षा, काहीच न करण्यापेक्षा किंवा काहीतरी मूर्खपणाच्या गोष्टी करण्यापेक्षा, जर तू वर्गात आलास तर ते अधिक बरे, असे तुला वाटत नाही का?’ सहसा मग व्यक्ती त्याला असे उत्तर देते की, ”मला त्रास देऊ नको, तू माझा मित्र नाहीस.”…
…व्यक्ती ज्याप्रमाणे एखाद्या संसर्गजन्य रोगापासून स्वतःचे संरक्षण करते त्याचप्रमाणे सोयीस्कर मित्रांपासून सुद्धा व्यक्तीने स्वतःला जपले पाहिजे. ज्याला संसर्गजन्य आजार झाला आहे त्याचा सहवास आपल्याला आवडत नाही आणि आपण सावधपणे त्याला टाळतो; तो आजार पसरू नये म्हणून सहसा त्याला विभक्त करण्यात येते. त्याचप्रमाणे, जो तुमच्याबरोबर मौज-मजा करतो आणि जो तुमच्यातील वाईट प्रवृत्तींना खतपाणी घालतो त्याच्याबरोबर तुम्ही मैत्री करता कामा नये; तर चांगले सांगणारा जो तुमचा मित्र असतो त्याच्याशी तुम्ही संबंध ठेवले पाहिजेत.
…खरंतर, जे तुमच्यापेक्षा अधिक हुशार असतात, ज्यांच्या सहवासामध्ये तुम्ही अधिक प्रगल्भ होता, जे तुम्हाला प्रगती करण्यास, अधिक चांगल्या प्रकारे वागण्यास, आणि अधिक स्पष्टपणे बघण्यास, स्वतःवर प्रभुत्व मिळविण्यास साहाय्य करतात, अशांसोबतच तुम्ही मैत्री केली पाहिजे.
– श्रीमाताजी
(CWM 09 : 56-58)
