ॐ आनंदमयि चैतन्यमयि सत्यमयि परमे

तत्त्वज्ञान

चित्शक्तीचे दोन घटक

चित्शक्ती ही दोन घटकांनी बनलेली असते; स्व व वस्तुमात्रांविषयीची जाणीव आणि शक्ती व तिचे सामर्थ्य. सजगता ही पहिली आवश्यक गोष्ट…

5 years ago

चेतना : एक गतिमान, क्रियाशील ऊर्जा

चेतना म्हणजे केवळ स्वत:बद्दलची किंवा वस्तुमात्रांबाबतची जाणीव शक्ती नव्हे; तर ती एक गतिमान आणि क्रियाशील ऊर्जा आहे. किंवा तिच्याकडे गतिमान…

5 years ago

चेतना (Consciousness)

चेतना ही अस्तित्वामध्ये सहजस्वाभाविकपणे असणारी एक वस्तुस्थिती आहे. पृष्ठवर्ती भागामध्ये क्रियाशील नसताना जेव्हा ती शांत, गतिविहिन असते तेव्हाही ती तेथेच…

5 years ago

योग आणि जाणीव

योग म्हणजे आपली जाणीव उन्नत करणे किंवा अधिक सखोल करणे जेणेकरून, आपल्या सामान्य जाणिवेच्या आणि आपल्या सामान्य प्रकृतीच्या अतीत असणाऱ्या…

5 years ago

योगाचा खरा अर्थ

योग हे असे एक साधन आहे की, ज्याद्वारे आंतरिक साधनेच्या माध्यमातून व्यक्ती वस्तुमात्रांमागील सत्याशी एकत्व पावण्याप्रत येऊन पोहोचते; त्याद्वारे आपल्याला,…

5 years ago

व्यक्ति-जाणिवेच्या चार अवस्था

आपण जर प्राचीन ग्रंथ अभ्यासले तर 'जाग्रत अवस्था' (Waking State) म्हणजे भौतिक विश्वाची जाणीव असल्याचे आपल्या लक्षात येईल. सर्वसाधारणपणे भौतिक…

5 years ago

जाग्रत जाणीव आणि निद्रावस्थेतील जाणीव

प्रश्न : व्यक्ती जेव्हा झोपलेली असते तेव्हा तिची जाणीव ही जागेपणी असलेल्या जाणिवेपेक्षा कशा प्रकारे वेगळी असते? श्रीमाताजी : ती…

5 years ago

जाणीव आणि तिची साधने

येथे दोन गोष्टी विचारात घ्यायला हव्या : जाणीव आणि ही जाणीव ज्या माध्यमांमधून व्यक्त होते ती साधने. त्या साधनांचा विचार…

5 years ago

चेतना म्हणजे काय?

प्रश्न : चेतना म्हणजे काय? श्रीमाताजी : अनेक स्पष्टीकरणांपैकी एकाची निवड करावयाचा मी प्रयत्न करते. गंमतीदाखल म्हणायचे तर, अचेतनेच्या विरोधी…

5 years ago

धार्मिक शिकवण आणि आध्यात्मिक शिकवण

धार्मिक आणि आध्यात्मिक शिकवण यामध्ये गल्लत करता कामा नये. धार्मिक शिकवण ही भूतकाळाशी संबंधित असते आणि प्रगतीस विराम देते. आध्यात्मिक…

5 years ago