साधना, योग आणि रूपांतरण – १६९
पूर्णयोगांतर्गत भक्ती
आपल्या सर्व संकल्पांचा कर्मांचा उगम जेथून होतो आणि जेथून त्यासाठी ऊर्जा पुरवली जाते आणि त्या उर्जेची परिपूर्ती पुन्हा जेथे होते त्या सर्वान्तर्यामी असणाऱ्या ईश्वराशी आपण आपल्या संकल्पाने व कर्माने एकरूप होऊ शकतो. आणि या ऐक्याचा कळस म्हणजे प्रेम, भक्ती होय. कारण ज्या ‘ईश्वरा’च्या उदरामध्ये आपण राहतो, कर्म करतो, हालचाल करतो; ज्याच्या आश्रयाने आपण अस्तित्वात आहोत; केवळ त्या ‘ईश्वरा’साठीच कर्म करावे, केवळ ‘ईश्वरा’साठीच जगावे हे आपण अंतिमत: शिकतो. अशा ‘ईश्वरा’शी जाणीवपुर:सर एकरूप होण्याचा आनंद हेच प्रेमाचे, भक्तीचे स्वरूप आहे. असे असल्याने या प्रेमाला, भक्तीला ईश्वराशी घडणाऱ्या ऐक्याचा मुकुटमणी असे म्हटले जाते.
*
उच्चतर आध्यात्मिक स्तरावर, भक्ती आणि समर्पण या गोष्टी असू शकतात पण या गोष्टी अंतरात्म्यामध्ये जशा अपरिहार्य असतात तशा त्या उच्चतर आध्यात्मिक स्तरावर अपरिहार्य असत नाहीत. उच्चतर मनामध्ये व्यक्ती ‘ब्रह्मन्’बरोबरील एकत्वाबाबत इतकी सचेत असू शकते की तिच्या ठायी, भक्ती अथवा समर्पण असे वेगळे काही शिल्लकच उरलेले नसते.
– श्रीअरविंद (CWSA 23-24 : 545) (CWSA 29 : 78)
- साधना, योग आणि रूपांतरण – २२६ - January 18, 2025
- साधना, योग आणि रूपांतरण – २१९ - January 11, 2025
- साधना, योग आणि रूपांतरण – २१८ - January 10, 2025