श्रीअरविंद

साधना, योग आणि रूपांतरण – १५७

साधना, योग आणि रूपांतरण – १५७

पूर्णयोगांतर्गत भक्ती

…प्रेम आणि भक्ती या गोष्टी जर अधिक प्राणप्रधान (Vital) असतील तर, आनंददायी आशा-अपेक्षा आणि विरह, अभिमान आणि नैराश्य या गोष्टींमध्ये दोलायमान परिस्थिती निर्माण होण्याची शक्यता असते. त्यामुळे प्रेम आणि भक्तीचा मार्ग जवळचा न राहता, प्रदीर्घ आणि वळणावळणाचा होतो. ईश्वराकडे धाव घेण्याऐवजी, त्याच्याकडे थेट झेपावण्याऐवजी, व्यक्ती स्वतःच्या अहंकाराच्याच भोवती घुटमळत राहण्याची शक्यता असते.
*
प्रेम, शोक, दुःख, निराशा, भावनिक आनंद इत्यादी भावनांमध्ये गुंतून पडणे आणि त्यावर एक प्रकारचा मानसिक-प्राणिक अतिरिक्त भर देणे याला ‘भावनाविवशता’ असे म्हटले जाते. अगदी उत्कट अशा भावनेमध्येही एक प्रकारची स्थिरशांतता, एक नियंत्रण, शुद्धीकारक संयम आणि मर्यादा असली पाहिजे. व्यक्तीने स्वतःच्या भावना, संवेदना यांच्या अधीन असता कामा नये; तर नेहमीच स्वतःचे स्वामी असले पाहिजे.

– श्रीअरविंद (CWSA 29 : 212), (CWSA 29 : 351)

श्रीअरविंद
Latest posts by श्रीअरविंद (see all)
/by