साधना, योग आणि रूपांतरण – १६६

पूर्णयोगांतर्गत भक्ती

‘ईश्वरी प्रेम’ हे असे प्रेम असते की, ज्यामध्ये ‘ईश्वरी एकत्व’ आणि त्याच्या ‘आनंदा’तून, ‘ईश्वरा’च्या प्रेमाचा व्यक्तीवर वर्षाव होतो. मानवी चेतनेच्या आवश्यकतेनुसार आणि संभाव्यतांनुसार, दिव्य प्रेम जेव्हा मानवी व्यक्तिरूप धारण करून, मूर्त रूपात येते तेव्हा ते ‘आंतरात्मिक प्रेम’ (psychic love) असते.
*
आध्यात्मिक (spiritual planes) स्तरांवरील प्रेम हे एक वेगळ्या प्रकारचे प्रेम असते; हे उच्चतर किंवा आध्यात्मिक मनामधील प्रेम अधिक वैश्विक आणि अ-वैयक्तिक असते. तर, अंतरात्म्यापाशी (psychic) स्वतःचे असे एक अधिक वैयक्तिक समर्पण, भक्ती, प्रेम असते. सर्वोच्च दिव्य प्रेमासाठी (आध्यात्मिक स्तरावरील प्रेम व आंतरात्मिक प्रेम) प्रेमाचे हे दोन्ही प्रकार एकत्रित येण्याची आवश्यकता असते.
– श्रीअरविंद (CWSA 29 : 336 & 337)

श्रीअरविंद